Bad Bets | Bedrijfsschandalen, van alle tijden

Van de Mississippi Company uit 1720 tot de ondergang van Barings Bank in 1995: bedrijfsschandalen zijn van alle tijden. Maar zo dramatisch als de ondergang van Enron zijn er maar weinig. Het bestuur van een energiebedrijf met 29.000 werknemers bleek de boel te flessen en nam een van ‘s werelds grootste accountantskantoren, Arthur Andersen, mee in zijn val. In de zeer beluisterenswaardige podcast Bad Bets van The Wall Street Journal onderzoekt journalist John Emshwiller dit soort schandalen. Het eerste seizoen, dat eind 2021 online verscheen, gaat als bijna vanzelfsprekend over Enron. Dealing room Emshwiller, die zelf als journalist voor The Journal de hele ondergang van Enron volgde, spreekt in de serie met verschillende betrokkenen. Zoals een werknemer die erbij was toen Enron zijn de gloednieuwe dealing room aan de wereld liet zien. Met eigen handelaren, zo vertelde Enron aan zijn beleggers, kon het bedrijf dat voorheen alleen pijpleidingen uitbaatte, veel meer geld verdienen. Dat was de reden dat Enron aandelenanalisten uitnodigde om te komen kijken. Maar op de dag dat deze langs zouden komen, waren er nog lang niet genoeg mensen aangenomen om de enorme handelsruimte te vullen. Enron loste het op door andere personeelsleden als acteurs in de dealing room te zetten, zo vertelt de toenmalige medewerker. ‘Ik weet nog wat ze zeiden: “Neem wat persoonlijke eigendommen mee en doe alsof je heel druk bent.”’ Beleggershype Het was op het hoogtepunt van de beleggershype rond Enron. Het bedrijf versloeg jaar op jaar de verwachtingen van analisten. Als voorheen simpele uitbater van gaspijpleidingen werd het in de jaren negentig meerdere keren uitgeroepen tot meest innovatieve bedrijf van het land, omdat het veel geld stak in zaken als glasvezel en breedbandinternet. Ondertussen gingen er ook miljarden naar projecten in het buitenland. Uiteindelijk verloopt de ondergang razendsnel. Het verhaal begint in de zomer van 2001, als de gloednieuwe ceo Jeffrey Skilling plotsklaps vertrekt — een teken voor Emswhiller en collega-journalist Rebecca Smith dat er iets mis is bij het bedrijf. Na het bankroet van Enron in november 2001 volgen ook nog langdurige en zeer ingewikkelde juridische procedures. Uiteindelijk worden 21 medewerkers schuldig bevonden aan zaken als witwassen, het geven van valse verklaringen en handel met voorkennis. Veel nieuwe inzichten Natuurlijk is er al veel over Enron verschenen. Zo is er het beroemde boek The Smartest Guys in the Room, dat ook verfilmd werd. Emshwiller en Smith schreven er zelf ook een boek over. Maar twintig jaar na dato en vijftien jaar na alle rechtszaken en onderzoeken naar Enron, komt Bad Bets wel met veel nieuwe inzichten. Zo stelt Emswhiller in de laatste aflevering van het seizoen de belangrijkste vragen. Kan dit nog een keer gebeuren? Is het Amerikaanse bedrijfsleven veranderd sinds Enron omviel? Het antwoord van journalist Rebecca Smith is weinig geruststellend. Ja, er zijn wat nieuwe regels ingevoerd. Maar, zegt ze: ‘Er zijn altijd bedrijven met bestuursleden die de regels breken, die frauderen en onethisch handelen. Dat kun je niet stoppen. Uiteindelijk zijn alle bedrijven vatbaar voor menselijke zwaktes en gierigheid.’ Lees hier het volledige artikel "Enron, Ep 1: Potemkin Village" is een aflevering van de podcast Bad Bets en werd oorspronkelijk gepubliceerd op 12 oktober 2021. Deze tip is geselecteerd door Listn.nl en aanbevolen door Thijs van Listn. Ga naar Listn.nl voor meer podcasttips.