Afl. 32 - Dagboekverhalen en moordenaarsmotieven

Joris van Casteren schreef een boek vol zeer ongewone verhalen van ogenschijnlijk zeer gewone mensen. Allemaal maken ze de geschiedenis mee, van Vietnamoorlog tot de val van de Muur. Maar eigenlijk gaat dat allemaal langs ze heen. Hun bestaan draait om hun eigen sores en gedachtenspinsels. Van Casteren stuitte in een dagboekarchief op persoonlijke verhalen van ‘gewone’ Nederlanders en tekende die op in De mensheid zal nog van mij horen. Zijn plegers van massamoorden, terroristische aanslagen en andere misdaden beangstigend normaal? Dat vraagt de Nederlandse hoogleraar Alette Smeulers zich af in haar nieuwe boek Pepretrators of Mass Atrocities. Haar verontrustende antwoord is dat dit vaak het geval is. Ze geeft een typologie van verschillende soorten daders, van Jozef Stalin tot Adolf Eichmann en Anders Breivik. Volgens Historisch Nieuwsblad-hoofdredacteur Bas Kromhout moet dit boek hoognodig in het Nederlands vertaald worden. Ze zagen zichzelf als de erfgenamen van Gods geuzen uit de Tachtigjarige Oorlog en als hoeders van het vaderland. Officieel heetten de kleine luyden van Abraham Kuyper de gereformeerden, maar ze noemden zichzelf de mannenbroeders. Ze waren overal tegen; ‘vleeschkleurige’ kousen, de bioscoop en de danszaal. Recensent Wim Berkelaar bespreekt de klassieker De parade der mannenbroeders van Ben van Kaam, een boek over een welhaast uitgestorven mensensoort in Nederland.