วิสุทธิมรรค 4 สถานที่ภาวนา ฌานฯ

ปริจเฉทที่ 4 ปฐวีกสิณนิเทศ  อธิบายการภาวนา ทำกรรมฐานอย่างแรก ด้วยการเพ่งกสิณด้วยใช้ดินเป็นสื่อ  อธิบายหลักการสำหรับการภาวนาในรูปแบบอื่นด้วย ทั้งการเลือกวัด และเกี่ยวกับฌานแต่ละขั้น สมาธิแต่ละลำดับ ที่ควรจะต้องรู้ไว้ก่อน หากจริตไม่ถูกกับการเพ่งดินเป็นกสิณ  ก็เลือกวิธีอื่นที่เหมาะสม  แต่วิธีการท่านอธิบายไว้ในปฐวีกสิณทั้งหมดแล้ว จึงควรแก่การศึกษาอย่างยิ่ง    แม้คัมภีร์นี้ท่านจะเน้นสอนพระเป็นหลัก  แต่ฆราวาสก็ปรับมาใช้กับชีวิตตนเองได้  หากจับแก่นสาระได้ ก็จะรู้ว่า เป็นฆราวาสบางที ในขั้นต้น ๆ อาจภาวนาและสะดวกกว่าบวชซะอีก  เพราะไม่มีลาภยศมากวนใจ และไม่ต้องทำกิจเกินจำเป็น ที่ปัจจุบันอย่างที่เห็นกันว่า  วัดที่เน้นปฏิบัติ และมีความเรียบง่าย เหมาะสม ผู้คนไม่พลุกพล่าน ครูอาจารย์บรรลุธรรม  ก็ไม่ใช่จะเจอได้ง่าย    คัมภีร์วิสุทธิมรรค จึงเสมือนหนึ่งได้พบพระศาสดา ได้พบพระอาจารย์อันทรงธรรมแท้จริง   จึงควรเพียรศึกษา แม้จะไม่เข้าใจ ก็ข้ามไปก่อน  ฟังทวนซ้ำไปมา และหาโอกาสศึกษาเพิ่มเติมในจุดที่สงสัย  จะช่วยได้มาก   และที่ต้องย้ำคือ  อย่าเอาแต่ฟัง แต่ควรปฏิบัติด้วย อย่างน้อย  ฟังเสียงอ่าน  แล้วกำหนดคำตามเสียงที่ได้ยินตามไปด้วย  ก็ถือว่าได้ภาวนาระดับหนึ่งแล้วครับ